Op een druk bijgewoonde studiedag van de Belgische Vereniging der Ziekenhuizen met als thema: “Zijn er te veel ziekenhuisbedden in België?” vielen enkele pittige uitspraken op een debat tussen ziekenhuisexperts. Tussen de lijnen door merkten aandachtige waarnemers op dat de kleine ziekenhuizen in het defensief zitten.

Daniel Désir vroeg bij wijze van inleiding of ‘hospital bashing’ de nieuwste trend was. Dat naar aanleiding van de presentatie van Jean Hermesse (christelijk ziekenfonds) eerder die dag. Hermesse staat bekend om zijn uitspraak dat er in België 10.000 ziekenhuisbedden te veel zijn. Een van zijn stokpaardjes is ook zijn strijd tegen de honorariasupplementen en verder waarschuwt hij tegen de uitholling van ons huidige systeem als we niet tijdig ingrijpen. “We werken met veel structuren maar vinden geen antwoord op de groeiende noden.”

Tabula rasa?

Lieven Vermeulen (AZ Sint-Augustinus Veurne) waarschuwde ervoor om niet alles overboord te gooien. Het komt erop aan om alleen nog te werken met verantwoorde bedden en bij te sturen, wat veel realistischer is dan een totaal nieuw systeem uit de grond te stampen. We kunnen het dagtoezicht forfaitariseren en in het budget een bonus-malus inbouwen, gebaseerd op kwaliteit via NIAZ en JCI.” Als vertegenwoordiger van een eerder klein ziekenhuis ziet Vermeulen blijkbaar de bui hangen bij een drastische herstructurering. 

Raf De Rycke (Broeders van Liefde) zit bijvoorbeeld op die lijn: “De sector vraagt om een totale vernieuwing”, antwoordde hij. “Prospectief en programma-georiënteerd. Maar we mogen ons niet alleen fixeren op beddenafbouw en ook alternatieven mee betrekken.” Jean Hermesse diende hij van antwoord toen die het had over ons ‘wereldrecordaantal bedden per inwoner na Malta.’ “In die vergelijking moet je ook de prijs per bed meenemen, en die ligt zeer laag bij ons. En er bestaat een fors verschil per regio tussen residentiële en partiële bedden.”

Bart Van Daele vond dat bij een mogelijke herstructurering van het ziekenlandschap, men zich niet enkel mag laten leiden door de wet van de grote getallen: “Als voormalig directeur van een kleiner ziekenhuis weet ik dat er dan toch een zuigkracht naar grotere ziekenhuizen ontstaat, met alle personeelsproblemen van dien.”

Eerder die dag was Maggie De Block te gast op het symposium. Ook zij had enkele opmerkelijke zinnen in petto voor de kleinere ziekenhuizen.

De Block: “Kleine spelers hebben het niet altijd goed begrepen”

De Block merkt een ‘positieve dynamiek’ op bij de ziekenhuizen, maar maakte daar een opmerkelijke en veelzeggende kanttekening bij. “Er zijn steeds meer initiatieven om netwerken te organiseren. Diverse ziekenhuizen proberen de concepten basis- en referentiezorg al in te vullen. Maar dat moet gestroomlijnd. We ontvangen veel voorstellen van kleine ziekenhuizen die kost wat kost al hun diensten willen behouden, zelfs al is dat op veel te kleine schaal. Op de koop toe willen ze hun aanbod nog vaak uitbreiden met extra specialisatie. Dat is niet de beste manier om zorgkwaliteit te garanderen.“