Plots ging gisteren de geldkraan dicht voor het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis en het Ijsselmeerziekenhuis (Lelystad). Zo dreigt een drama voor vele artsen en personeelsleden. De zorgverzekeraars krijgen de zwartepiet toegespeeld.

De twee ziekenhuizen vroegen uitstel van betaling maar de zorgverzekeraars spelen het hard. Het is de eerste keer dat twee grote ziekenhuizen voor de hakbijl dreigen te gaan. Zorgverzekeraar Zilveren Kruis, de belangrijkste financier voor beide ziekenhuizen, wilde geen noodkrediet verstrekken.

De 350 patienten in de ziekenhuizen blijven wel gewoon behandeld worden. De SEH (spoeddienst) in Amsterdam is gesloten. Het Amsterdamse ziekenhuis dacht de dans te ontspringen door ‘gecontroleerd’ af te bouwen en zo alle rekeningen te betalen. Maar dat zag de zorgverzekeraar dus niet zitten: die koos voor de brutale sluiting voor beide ziekenhuizen.

Vraag is of dat zomaar mogelijk is. Sinds de invoering van de marktwerking in Nederland kan inderdaad veel. En toch ook weer niet omdathet meestal gaat om ‘systeemziekenhuizen’: te geïsoleerd en dus onvervangbaar om zomaar te laten vallen, want elke Nedelander heeft recht op zorgcontinuïteit. Deze noodlijdende ziekenhuizen zijn geen Nederlands unicum: een kwart van alle ziekenhuizen verkeert in financiële ademnood. In die zin is er niet zoveel verschil met België (waar ruim een op de drie ziekenhuizen moeite heeft om de eindjes aan elkaar te knopen).

Ziekenhuizen die echt bankroet gaan, zijn op één hand te tellen. Vaak volgt nog een halfzachte oplossing in de vorm van een overname door (een) ander(e) ziekenhuis/huizen.

Schade

Welke oplossing hier ook uit de bus komt, schade is er sowieso.

Bij het personeel en de patiënten in de eerste plaats. Het personeel (ruim 2.000 medewerkers) is woedend. De meeste verpleegkundigen kunnen wel elders aan de slag omdat de arbeidsmarkt krap is. Dat geldt ook voor de specialisten waar een tekort aan is. Maar de minder populaire specialisaties en administratief personeel zullen minder makkelijk een alternatief kunnen vinden.

Velen richten hun pijlen op de zorgverzekeraars die “de twee goedkoopste zorgaanbieders in de regio in één klap onthoofden”, heet het. Maar die houden de boot af omdat ze zich niet verplicht voelen om constant te voldoen aan de leningnood van de ziekenhuizen. Beide ziekenhuizen hebben al een turbulent financieel verleden waarbij de overheid geregeld de geldputten moest dempen. Dat is nu dus niet meer het geval. En de zorgverzekeraars? Die achten nog genoeg alternatieven haalbaar voor een sluiting. Eén ding is zeker: deze onverkwikkelijke soap kent nog een vervolg.

Lees ook: failliete ziekenhuizen een reëel gevaar?