De recentste Maha-studie (Model for Automatic Analyses) toont voor 2016 geen beterschap voor de AZ’s. Een blik op het aantal bedden, de opnames en de verblijfsduur. En wat met de bezoldigingen van de artsen? De afdrachten zijn toegenomen.
Het aantal erkende bedden lag in 2016 op 38.939, een daling met 617 in vergelijking met 2014 waarmee de beddenafbouw zich doorzet, al is die nog niet voldoende. Ziekenhuizen hebben weinig ruimte om te besparen, minder dan een normaal bedrijf. Ze kunnen hun efficiëntie enigszins verhogen en bedden gerichter inzetten. Dat gebeurde de jongste jaren vooral door meer I-, Psy- en SP-bedden te gebruiken en de CD-bedden af te bouwen (zie tabel 1).
Tabel 1 - Evolutie 2014-2016
|
CD |
-1.339 |
|
E |
-58 |
|
G |
+207 |
|
I |
+122 |
|
M |
-113 |
|
MIC + NIC |
+2 |
|
PSY |
+202 |
|
SP |
+335 |
Het aantal opnames steeg van 2014 tot 2016, behalve voor E- en M-bedden (zie tabel 2).
Tabel 2 - Evolutie 2014-2016 (in %) (Maha)
|
CD |
+1,9 |
|
E |
-0,7 |
|
G |
+8,3 |
|
I |
+8,2 |
|
M |
-3,2 |
|
MIC + NIC |
+13,2 |
|
PSY |
+3,1 |
|
SP |
+13,4 |
Het aantal ligdagen zakte verder van 2014 tot 2016 (zie tabel 3). Vooral kraamklinieken en neonatale (intensieve) worden getroffen.
Tabel 3 - Evolutie 2014-2016 (in %) (Maha)
|
CD |
-4,0 |
|
E |
-2,8 |
|
G |
+3,8 |
|
I |
+8,7 |
|
M |
-17,7 |
|
MIC + NIC |
-12,0 |
|
PSY |
+3,7 |
|
SP |
+8,1 |
Daar waar de ligdagen naar beneden gingen, steeg dan weer de bezettingsgraad in de CD-bedden: van 66,2% in 2014 naar 67,8% in 2016. De verblijfsduur kalfde hier af van 5,2 ligdagen in 2014 naar 4,9 ligdagen in 2016.
In vergelijking daarmee is de chirurgische daghospitalisatie een communicerend vat. Het percentage gerealiseerde ligdagen steeg van 4,43% in 2014 naar 4,65% in 2016.
Analyse
Hoe staat het met de resultatenrekening/bedrijfskosten?
- Inkomsten
Farma (+4%), honoraria (+1,7%) en forfaits (+5%) gelinkt met daghospitalisatie, maken meer dan 85% uit van al het geld dat in een ziekenhuis binnenkomt. Het Budget Financiële Middelen steeg weliswaar met 2,2%, maar deze overheidsmiddelen dekten vooral de indexatie en het EPD.
De artsenhonoraria zijn uiteraard belangrijk als inkomstenbron, om de artsen te betalen maar ook financiën te herverdelen binnen het ziekenhuis. Binnen het geheel van de omzet is de stijging van 1,7% niet noemenswaardig, de omzetcomponent wordt eerder getemperd want die bedraagt in totaal +2,3%. De post honoraria blijft de jongste jaren constant, samen met het BFM, over de hele omzet bekeken, daar waar de farmaceutische producten stijgen in belang.
- Uitgaven
Daar stijgen farmaproducten met 3,3%, net iets minder dan wat ze opbrengen. De afdrachten naar de artsen klimmen dan weer met 2%. In cijfers uitgedrukt: globaal komt 90 miljoen binnen aan honoraria, waarvan 70 miljoen wordt doorgestort naar de artsen en 20 miljoen 'bljift hangen' in het ziekenhuis.
De brutomarge is licht gestegen, maar omdat ook de belangrijkste uitgavenpost van het ziekenhuis, de bezoldigingen, klom met 2,7%, scoort het netto-bedrijfsresultaat negatief: -12,3%. In vergelijking met vorig jaar zakt het van 178 miljoen naar 156 miljoen.
Zo wordt het courante resultaat structureel steeds zwakker. Het bedraagt nog gemiddeld 0,7% van de omzet daar waar 1% aangewezen is. 30% van de ziekenhuizen worstelt met een tekort en die ziekenhuizen situeren zich bijna hoofdzakelijk in Wallonië. 12 ziekenhuizen kampen met een ontoereikende cashflow.
Het is niet allemaal negatief omdat de solvabiliteit lichtjes verbetert en de schuldgraad stabiel blijft terwijl ook de investeringen (nog) op peil zitten, maar dit is niet lang meer houdbaar, luidt het oordeel van de experts van Belfius.
Lees ook:
> Peter Degadt: "Ziekenhuizen zelf patiënt"
> Dieter Goemaere: “Meer dan 40 miljoen nodig voor IT”
