De Federale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen (FRZV) pleit voor een financiële overheidstussenkomst van 300 miljoen dit jaar zodat de meeruitgaven voor energie en de gestegen levensduurte betaald kunnen worden. Dat blijkt uit een nota die De Specialist kon inkijken.

De stijging van de energiekosten vertoont immers een veel sterkere evolutie dan voorzien in het huidig indexatiemechanisme binnen het Budget Financiële Middelen (BFM). De recente ontwikkeling vertaalde zich niet onmiddellijk in een acute stijging voor alle ziekenhuizen: er wordt vaak gewerkt met langlopende contracten. Toch zal elk ziekenhuis, op korte of middellange termijn, bij de contractvernieuwing geconfronteerd worden met deze structurele meeruitgaven.

Zowel voor elektriciteit als voor aardgas is er een groot verschil. De prijzen zouden terugvallen (mogelijk vanaf 2024-2025), maar dan nog steeds het dubbele bedragen van de periode 2017- 2019.

Een steekproef van 48 ziekenhuizen (41 algemene ziekenhuizen en 7 psychiatrische ziekenhuizen) geeft aan dat de stijging van de energiekosten (gas en elektriciteit) substantieel is. De vergelijking van 2022 met de gemiddelde uitgaven van 2017-2019 (pre-Covid-periode), geëxtrapoleerd naar alle ziekenhuizen, wijst op jaarlijkse meeruitgaven voor energie van 300 miljoen dit jaar. Dat stemt overeen met de loonlast van niet minder dan 4.000 voltijds-equivalenten (VTE’s).

Oplossing

Vandaar het FRVZ-pleidooi voor een tussenkomst van 300 miljoen in 2022. Waar dat geld vandaan moet komen? De FRVZ geeft al enkele voorzetten. Eerst en vooral van de overheid, want die spint garen bij de hoge taksen en extra inkomsten op energiefacturen van ziekenhuizen. Ze kan haar hoge extra inkomsten op de energiefacturen van de ziekenhuizen tijdelijk  herinjecteren in de ziekenhuissector.

Dat bedrag wordt al geraamd op 105 miljoen.

Verder suggereert de FRVZ dat de tijdelijke terugvloei van middelen aangevuld wordt om het structurele karakter van de gestegen energieprijzen te ondervangen. Deze structurele financiering via het BFM wordt op termijn best afgestemd op de gestabiliseerde (en wellicht substantieel hogere) energieprijzen. Een structurele (minimum)interventie die overeenstemt met een stijging van 50% ten opzichte van 2017-2019 wordt geraamd op 109 miljoen euro.

En zelfs die berekeningen zijn nog aan de voorzichtige kant omdat de jongste dagen de energieprijzen verder het dak doorschoten. Daarnaast galopperen de personeelskosten mee met de index en de levensduurte. De toegekende index aan de artsen (0,73%) die ook van toepassing is op de afdrachten en mee het personeel financiert, volgt die tendens nu nog niet, wel later met uitstel. Intussen dient een en ander overbrugd te worden.

Begrotingscontrole

CEO van Zorgnet-Icuro Margot Cloet verwacht dan ook dat deze dossiers op tafel komen tijdens de begrotingscontrole.

Nog enkele andere groepen die onder de sociale Maribel vallen, zijn dan nog niet eens meegerekend. Daar wordt de inflatie helemaal niet gevolgd. “We zijn vragende partij om alle indexmechanismen gelijk te zetten en de index/inflatie te laten volgen, ook dus voor WZC’s en centra geestelijke gezondheidszorg. Zodat we niet in reserves moeten tasten die normaal voor bouw- of andere projecten voorzien zijn.”

Hebben ziekenhuizen voldoende geïnvesteerd de afgelopen jaren om kosten te drukken? Dieter Goemaere, verantwoordelijk voor de AZ’s binnen de Brusselse ziekenhuiskoepel Gibbis: “Chirec en Bordet werden veel performanter met hun nieuwbouw. Andere instellingen waren evenwel niet altijd in de gelegenheid om volop te investeren in zonnepanelen en dergelijke. In het BFM was wel een post voorzien om energiefinancieringen voor 100% terugbetaald te krijgen, maar een en ander hangt ook samen met de realiteit binnen elk ziekenhuis. Ook op Europees vlak moet men daarover nu nadenken. Er zijn zeker voorbeelden om na te volgen. Zo haalde Saint-Luc bijvoorbeeld een Europees certificaat ‘energiebewust omgaan met de planeet.’”

“Vergeet niet dat we nog maar net uit de covidcrisis komen en nu ook volop geconfronteerd worden met de Oekraïnecrisis: momenteel focussen we daarop met een centrale rol voor het militair hospitaal.”