Bij de uitvoering van coronamaatregelen zijn in zeker 60 landen de mensenrechten geschonden. Uit een rapport van Amnesty International blijkt dat de politie haar macht misbruikte en buitensporig geweld toepaste. In sommige gevallen is de gezondheidscrisis daardoor zelfs verergerd. Amnesty vraagt dan ook om mensenrechten centraal te stellen bij de corona-aanpak.
Het rapport "Covid-19 Crackdowns: Police Abuse and the Global Pandemic" geeft voorbeelden van talloze politieoperaties in verband met de coronacrisis die geleid hebben tot doden en geweld. Ook waren er massa-arrestaties, onwettige uitwijzingen, gedwongen uitzettingen en werd er agressief opgetreden tegen vreedzame protesten.
Onder meer in Iran gebruikten veiligheidstroepen traangas en schoten ze met scherp om demonstraties tegen te gaan waarin mensen hun zorgen uitten over het coronavirus in gevangenissen. Daarbij werden verschillende mensen gedood en vielen er gewonden. Bij controles op het naleven van de avondklok in Kenia werden bij politieacties in de eerste vijf dagen al zeven mensen gedood. In Angola schoot de politie een tiener in het gezicht omdat hij zich niet aan avondklok hield en in El Salvador werd een man in zijn benen geschoten nadat hij naar buiten was gegaan om eten te kopen.
Volgens Amnesty maken hardhandige politieoptredens de situatie op dit moment alleen nog maar erger. "Besluiten om mensen te arresteren, geweld te gebruiken en demonstraties uiteen te drijven, hebben niets te maken met het terugdringen van het virus. Het risico dat mensen besmet raakten, werd daardoor alleen maar groter, zowel voor de betrokken ordehandhavers als voor degenen tegen wie de politie optrad", zegt researcher Patrick Wilcken van Amnesty International.
Het rapport belicht ook massale en willekeurige arrestaties door ordehandhavers, onder meer voor het overtreden van quarantainemaatregelen of voor het uiten van kritiek op de corona-aanpak. In heel wat landen blijkt de politie ook raciale vooroordelen te hebben en te discrimineren bij de handhaving van de maatregelen. Denk aan de incidenten in de VS. Tot slot werd de pandemie in landen zoals Ethiopië gebruikt om wetten aan te nemen die in strijd zijn met het internationaal recht en het recht op vrije meningsuiting en op vreedzame demonstratie.
Volgens Amnesty moeten ordehandhavers hun bevoegdheden gebruiken op een manier die in overeenstemming is met hun mensenrechtenverplichtingen. Waar de politie geweld gebruikte en de mensenrechten schond, moet er volgens de mensenrechtenorganisatie onmiddellijk grondig en onafhankelijk onderzoek worden gedaan en moeten verantwoordelijken een eerlijk proces krijgen. "Zonder verantwoording zal de deur worden geopend voor verder machtsmisbruik", besluit Amnesty.
