Een betere patiëntveiligheid op Spoed, daar gaat Jessa meer dan ooit voor met nu ook technieken van de Nasa en de luchtvaartsector om nachtdiensten voor artsen en verpleegkundigen gezonder te maken. De meest zichtbare maatregel is een futuristische coconl voor powernaps van max. 20 minuten.

De spoedgevallendienst van het Jessa Ziekenhuis implementeert een uniek pakket maatregelen om nachtdiensten voor artsen en verpleegkundigen gezonder te maken. Urgentiearts Agnes Meersman, diensthoofd spoedgevallen: “Wat we gaan doen is nieuw voor de ziekenhuissector in België, maar enkele grote Nederlandse ziekenhuizen zijn er al meerdere jaren mee bezig. De Nasa en de luchtvaartsector zetten er ook al enige tijd op in. Eigenlijk is het niet te geloven dat men er in de Belgische zorgsector zo weinig aandacht aan besteedt. Het gaat nochtans puur over patiëntveiligheid: vermoeidheid en veiligheid gaan niet samen.”

Mensen die in de nachtdienst werken, lopen meer risico op hart- en vaatziekten, diabetes, borstkanker, stressverschijnselen en slaap- en concentratieproblemen. Dat blijkt onder meer uit een rapport van de Nederlandse gezondheidsraad van oktober 2017. Kortom, nachtwerk heeft impact op onze gezondheid.

Fit door de nacht

Zeker als het gaat om concentratiestoornissen of stress, kan ook de patiënt daar hinder van ondervinden. De spoedgevallendienst van het Jessa Ziekenhuis zet daarom in op het project ‘Fit door de nacht’, met een rist maatregelen:

• Energycocon

De meest zichtbare maatregel is een toestel voor powernaps van max. 20 minuten. Een futuristische cocon waarvan artsen en verpleegkundigen gebruik maken, uiteraard enkel als het werk dit toelaat.

De nuance tussen powernap en slapen is in deze belangrijk. Dr. Agnes Meersman: ”Met powernappen bedoelen we letterlijk ‘resetten’, niet ‘slapen’. Wie ervan gebruik maakt houdt ook zijn pieper bij zodat hij meteen inzetbaar is in urgente situaties.”

• Gezonde voeding

Een ander aandachtspunt is ‘gezond eten’ tijdens een nacht. Dr. Agnes Meersman: “Nachtwerkers eten vaak vette snacks en snelle koolhydraten om het vol te houden. Anderen eten dan weer niets om een opgeblazen gevoel te voorkomen.

Dat is geen goed idee. We gaan hen vragen om dat niet meer te doen. In ruil bieden we hen verse soep, vers fruit en noten aan. Daarnaast geven we hen ook meer informatie over de tijdstippen wanneer ze best eten. Het werkt alvast bij onze Nederlandse collega’s. Zij geven aan dat ze minder buikpijn of darmklachten ervaren.”

• Flexibel rooster

De spoedgevallendienst is intussen ook gestart met een testfase van 6 maanden om de uurrooster van artsen en medewerkers anders in te vullen. Voor de artsen worden de shiften korter: geen 13 uur, maar maximaal 9 uur.

Dr. Meersman: “Net zoals het risicovoller is voor een vrachtwagenchauffeur om 12 uur non-stop achter het stuur te zitten, geldt dat ook voor de arts die op elk moment van de nacht alert moet zijn en elke patiënt die hij te zien krijgt correct moet beoordelen en behandelen.”

Voor de verpleegkundigen start binnenkort het zelfroosterbeleid.

Hoofdverpleegkundige Luk Celus: “Om de privé-werk balans beter in evenwicht te houden, kunnen de verpleegkundigen nu zelf aangeven wanneer ze willen werken. Een half of een heel weekend. Ze kunnen ook zelf bepalen hoeveel nachtdiensten ze draaien en op welke feestdagen ze willen werken. De planner legt dan alles bij elkaar en bekijkt wat mogelijk is.”