MBS (metabole en bariatrische chirurgie) is onder de huidige voorwaarden zijn geld waard, concludeert het KCE in zijn jongste rapport. De terugbetaling kan worden uitgebreid, zij het niet vrijblijvend.

Momenteel kost een MBS-ingreep de ziekteverzekering ongeveer 3.500 euro voor een maagband, 4.400 euro voor een maagverkleining en 5.000 euro voor een bypass. Daarnaast betaalt de patiënt ongeveer 1.000 à 1.200 euro aan remgeld uit eigen zak (zonder eventuele supplementen voor een eenpersoonskamer).

Op korte termijn vergt MBS dus een investering van de ziekteverzekering, maar die is relatief laag in verhouding tot de verkregen gezondheidswinst. De gezondheidsvoordelen kunnen zelfs zorgen voor kostenbesparingen op langere termijn, omdat aandoeningen door obesitas (type 2 diabetes, hoge bloeddruk, enz.) kunnen worden voorkomen of uitgesteld. De huidige terugbetalingsvoorwaarden worden dan ook niet in vraag gesteld.

Voor een uitbreiding naar adolescenten en mensen met type 2 diabetes en een BMI van 30 - < 35, wijzen de economische evaluaties eveneens op mogelijk gelijkaardige gunstige resultaten. Het KCE beveelt daarom aan om de terugbetaling uit te breiden, maar, zoals hierboven reeds vermeld, niet vrijblijvend.

Zorgtraject?

De huidige studie gaat over de werkzaamheid, veiligheid en kosteneffectiviteit van MBS. Deze resultaten zullen worden meegenomen in het tweede KCE/IMA-rapport over MBS, waarin de organisatorische aspecten van de zorg voor bariatrische patiënten voor en na de ingreep aan bod zullen komen, met aandacht voor de lange termijnopvolging. Iets in de zin van een zorgtraject dus. Er zal ook nagegaan worden tegen welke voorwaarden ziekenhuizen moeten voldoen om MBS uit te voeren bij adolescenten en patiënten met type 2 diabetes en een BMI tussen 30 en 35.

Alleszins moeten we voldoende aandacht blijven hebben voor de problematiek. In 2016 (meest recente gegevens) werden er in ons land meer dan 13.000 operaties bij nieuwe patiënten uitgevoerd om gewicht te verliezen. De laatste 7 jaar nam dit soort ingrepen met bijna 80% toe. Momenteel worden ze enkel terugbetaald aan volwassenen met een BMI van minstens 40 of van minstens 35, dit laatste in combinatie met o.a. type 2 diabetes.

Vandaag is één op de 7 volwassenen, en 3-5% van de kinderen en jongeren in België zwaarlijvig of obees (Body Mass Index of BMI ≥30). Zoals geweten is zwaarlijvigheid niet goed voor de gezondheid.

Terugbetaling onder bepaalde voorwaarden

Het Riziv betaalt MBS vandaag terug bij volwassenen vanaf 18 jaar met een BMI van minstens 40 (morbide obesitas) of van minstens 35 (ernstige obesitas), dit laatste in combinatie met o.a. type 2 diabetes. Deze voorwaarden zijn ondertussen meer dan 10 jaar oud, en zijn misschien aan herziening toe. Bijvoorbeeld door een uitbreiding van deze terugbetaling naar jongeren onder de 18 jaar, en naar volwassenen met type 2 diabetes en een BMI tuss en 30 en 35 (matige obesitas).

MBS zorgt voor een aanzienlijk en duurzaam gewichtsverlies bij het merendeel van de patiënten, vooral dan in de eerste twee jaar na de ingreep: de persoon valt gemiddeld bijna 18 kg na 1 jaar en 28 kg na 2 jaar meer af dan na een niet-chirurgische aanpak. Nadien is er dan meestal wel een beperkte gewichtstoename. Daarnaast daalt het risico op overlijden door obesitas, verbetert de fysieke gezondheid en heeft de helft van de mensen met diabetes type 2 binnen de 2 jaar terug normale bloedsuikers (remissie). Na 5 jaar kampt de helft van deze groep echter opnieuw met abnormale bloedsuikers.

Aan de andere kant lost MBS niet alle problemen op. Zo hebben zwaarlijvige personen vaak psychische problemen. Tot twee jaar na de ingreep heeft MBS mogelijks een gunstig psychologisch effect, maar dit kan na verloop van tijd afnemen. Bovendien kunnen, ondanks gewichtsverlies, depressieve stoornissen aanhouden. Ook kunnen eetstoornissen blijven bestaan of juist worden uitgelokt door MBS, en kunnen er complicaties optreden na de ingreep.

MBS wordt best enkel uitgevoerd bij hoge medische nood, door een multidisciplinair team in een gespecialiseerd centrum, ook bij jongeren en diabetici met een BMI van 30 tot 35 in afwachting van verder betrouwbaar wetenschappelijk bewijs voor deze doelgroep.

KCE _316A_2017