De universitaire ziekenhuizen boekten miljoenenwinsten met dank aan de coronatests. Die vloeiden naar de algemene werking en zelfs naar doctorandi, blijkt uit een eerste officiële evaluatie. Het geld valt niet meer terug te vorderen.
In oktober 2020, in volle coronacrisis, vroeg de regering-De Croo acht universitaire ziekenhuiscentra om extra labs op te richten waarin ze in totaal 174 miljoen euro pompte. Het federale testplatform verwerkte uiteindelijk 4,6 miljoen coronatests, slechts een kwart van alle in België geanalyseerde coronatests. Zeker naarmate de crisis vorderde, stonden de stevige bedragen niet meer in proportie tot het geleverde werk, schrijft De Standaard.
De oppositiepartij N-VA fulmineert al langer dat de universitaire ziekenhuizen overgesubsidieerd werden, maar nu voerde de overheid voor het eerst zelf een evaluatie uit. Daaruit blijkt dat de universitaire centra inderdaad stevige winsten overhielden aan de coronatests. Maar hoeveel precies? Daarop komt geen eenduidig en overwegend vaag antwoord.
Zo gebruikte het UZ Gent het extra geld onder meer om 'verlieslatende zorgactiviteiten te dekken' of nam het UZ Leuven het bedrag op 'in de algemene boekhouding', blijkt uit het rapport. 'Het is duidelijk dat de winsten naar believen besteed konden worden, zonder verantwoording of enig toezicht', zegt N-VA-Kamerlid Frieda Gijbels. 'Uiteraard is wetenschappelijk onderzoek belangrijk. Maar dat kan niet de bedoeling zijn van crisisgeld. Dit is een ongehoorde en pure verspilling van belastinggeld.'
De overheid verdedigt zich door te benadrukken dat de overeenkomst 'onder tijdsdruk gesloten werd'. Maar ze geeft ook aan dat ze 'bij aanvang een transparante boekhouding' had moeten eisen en vooraf had moeten vastleggen dat de middelen alleen voor coronatests gebruikt mochten worden.
Het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) wijst er in De Standaard op dat de oorspronkelijke overeenkomst tot stand kwam via Open VLD-staatssecretaris Philippe De Backer. 'Op basis van die contracten kunnen we de restbedragen vandaag niet meer terugvorderen', zegt de woordvoerder van Vandenbroucke. 'Maar we trekken hier uiteraard lessen uit voor de toekomst.' Het kabinet benadrukt wel dat het federale platform 'zijn nut heeft gehad en ook in de toekomst van nut zal kunnen zijn'.
Eerder al werden deze praktijken aangeklaagd in de pers.
Laatste reacties
Michaël Torfs
07 april 2023Vandenbroucke en Kips laten geen mogelijkheid onbenut om meer financiering voor de universitaire ziekenhuizen te voorzien, graag via allemaal omwegen:
* Veel te hoge subsidies UZ labo's zonder voorwaarden. VDB is hiervan reeds lang op de hoogte, wordt door Frieba Gijbels in het parlement al zeer lang aangegeven.
* Bijkomende verloning ASO's van enige tijd terug (onder dreiging van een komende staking) nagenoeg volledig uit het RIZIV-budget betaald, in plaats van ziekenhuizen extra te laten betalen voor de ASO.
* LVZ in UZ's toch beter verlonen dan in een AZ, cfr uitspraken Kips.
Die te hoge subsidies creëren een oneerlijke concurrentie, waarbij UZ's onder meer in staat zijn om meer nieuwbouw te plaatsen of hun (verpleegkundig) personeel beter te verlonen.