Voormalig pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) voelde net voor het kerstreces ontslagnemend minister Vandenbroucke (Vooruit) aan de tand in de Kamer vor het ziekteverzuim in de ziekenhuissector. Vandenbroucke beklemtoonde dat de op stapel staande federale regering hiervoor vooral voldoende budget moet vrijmaken, maar volgens dr. Bacquelaine mag men de aanpak daar niet toe verengen.
Bacquelaine stelde zijn parlementaire vraag naar aanleiding van de berichtgeving in de medische pers over het ziekteverzuim in de ziekenhuissector. Die berichtgeving was gebaseerd op het bekende MAHA-rapport. Het ziekteverzuim liep in 2024 op tot 12,2%, wat enorm is. "Dat vormt een dagelijkse uitdaging voor ziekenhuismanagers en kan de zorgkwaliteit in het gedrang brengen. Daarnaast bedraagt het langdurig ziekteverzuim meer dan 4%, wat aanzienlijk is", aldus het Kamerlid.
"Tegelijkertijd is er een tekort, met 4.000 vacatures in de ziekenhuissector. Verzuim verergert het tekort en het tekort verergert het verzuim. Dat creëert een soort vicieuze cirkel", ging hij verder.
Administratie, aantrekkelijkheid
En hij analyseerde nog eens de oorzaken: "Een van de belangrijkste oorzaken die naar voren is gekomen, is de werkdruk, met name de administratieve werkdruk, die ontmoedigend werkt en tot grote frustratie leidt bij ziekenhuispersoneel, dat soms meer tijd besteedt aan coderen en administratief werk dan aan patiëntenzorg. Dus ik denk dat het probleem van de aantrekkelijkheid van het beroep hier debet aan is. Wat bent u van plan om dit groeiende ziekteverzuim tegen te gaan? Welk beleid heeft u al geïmplementeerd en welk beleid bent u van plan te implementeren? Welke plannen hebt u? Hoe kunt u het verplegend personeel geruststellen? Hoe voert u met hoogdringendheid een ambitieus plan in om de beroepen in de ziekenhuissector aantrekkelijker te maken?"
Frank Vandenbroucke gaf Bacquelaine gelijk inzake zijn analyse: "We dreigen in een vicieuze cirkel terecht te komen, waarbij het tekort de stress op de werkvloer verergert, wat uiteraard een van de oorzaken is van het absenteïsme. We moeten blijven investeren in zorgpersoneel. In de nieuwe legislatuur moeten we absoluut opnieuw een substantieel budget uittrekken voor een sociaal akkoord om de verloning, de arbeidsvoorwaarden en de kwaliteit van het werk van zorgpersoneel te verbeteren."
Toekomstagenda Werken in de Zorg
De minister gaf aan hoe zijn beleid zich tegen deze negatieve evolutie wapent: "We hebben ons hierop voorbereid in gesprekken en onderhandelingen achter de schermen met werkgevers in de sector en de vakbonden en hebben in overleg met hen de Toekomstagenda Werken in de Zorg opgesteld. Daarin staan suggesties om de arbeidsomstandigheden kwantitatief en kwalitatief te verbeteren en nieuwe mogelijkheden te creëren op het gebied van werkinhoud, vermindering van administratieve lasten, etc."
De agenda en de contouren van een plan zijn er dus volgens Vandenbroucke. "Wat we nodig hebben is een aanzienlijk budget waarmee we er concreet in kunnen investeren. Dat is een van de grote uitdagingen voor een nieuwe regering die bereid is om meer te investeren in zorgpersoneel, om precies de redenen die u hebt gegeven."
Een antwoord dat Daniel Bacquelaine slechts ten dele voldeed. "Ik denk niet dat we alles kunnen herleiden tot een strikt budgettair probleem. Er is meer aan de hand. We moeten het beroep weer betekenis geven. Vandaag vormt de aantrekkelijkheid van het beroep een echt probleem. Ten eerste vanwege de administratieve lasten, zoals u al zei. Ik denk dat er artificiële intelligentie moet worden ontwikkeld om het coderen gemakkelijker te maken, vooral in ziekenhuizen, en om ervoor te zorgen dat professionals in de gezondheidszorg - verpleegkundigen, artsen - meer tijd kunnen besteden aan de patiënten zelf, in plaats van aan administratieve verplichtingen."
"We moeten ook de kwaliteit van het management verbeteren door het stimulerender en positiever te maken, met een passend opleidingsprogramma."
"En tot slot moeten we de agressie bestrijden die in ziekenhuizen ontstaat en dagelijks toeneemt tegen verpleegkundigen en artsen. Met een nultolerantie tegenover deze agressie. Ik roep op tot een gezamenlijk plan om de werkomstandigheden van het verplegend personeel te verbeteren."