In een pas verschenen podcast over bedreiging en intimidatie getuigt een vrouwelijke chirurg over een zeer bedreigend voorval tijdens haar consultatie. De patiënt, die zich zeer bedreigend opstelde, bleek achteraf na klacht bij de politie een voormalige moordenaar te zijn geweest. Een extreem geval, maar deze podcast van de KNMG (tegenhanger van onze Orde) dient om artsen afdoend te informeren en bevat een aantal interessante tips.

Van verbale en fysieke agressie tot intimidatie en bedreigingen door patienten en familieleden. Ruim een derde van de artsen in Nederland heeft hier mee te maken, bleek uit recent onderoek van de KNMG (Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst). Hoe ga je als arts hiermee om? En wat doe je nádat je bedreigd of geintimideerd bent? Twee artsen getuigen. Ilse van Stijn is intensivist en voorzitter van het bestuur medische staf van het OLVG-ziekenhuis (stadsziekenhuis Groot-Amsterdam). De tweede arts is een vrouwelijke chirurg die anoniem wenst te blijven om begrijpelijke redenen: ze had zelf te maken gehad met een zeer ernstige fysieke bedreiging.

Onderrapportering

Ilse Van Stijn geeft aan dat er flink wat gerapporteerd wordt over agressie en dat het fenomeen blijkbaar in de lift zit, maar zelf dan gaat het allicht nog om onderrapportering. Uit onderzoek blijkt dat over het hele land de meldingsbereidheid op 46% ligt. Top-drie in de meest bedreigde specialismen: psychiatrie, spoed, interne geneeskunde.

De gevolgen: je wordt vaak meer alert in de periode onmiddellijk na het agressiegeval. Hoe lang die verhoogde alertheidsperiode duurt, hangt af van de context. Het is minder erg als je het kunt plaatsen en er bijvoorbeeld externe facoren als middelengebruik mee gemoeid zijn, dan wel of het echt intentioneel op jou gericht is.

Intimiderend

Een vrouwelijke chirurg die anoniem wil blijven, doet haar verhaal van een zeer bedreigend geval. Ze verrichtte een anamnese bij een man die last had van zijn elleboog en doorverwezen was door een huisarts. "Ik stelde een diagnostische test voor, maar hij was het er niet mee eens. En plots duwde hij me in een hoek. Hij stond erop om een  MRI-scan te krijgen en nam geen genoegen met een röntgenfoto."

Hij bedreigde me niet alleen, maakte zich heel groot en stelde zich Intimiderend op. Op zich was hij al breedgeschouderd. Gelukkig keek de co-assistent (tegenhanger van ASO bij ons, red.) mee. Ik zei haar: 'Open de deuren' (de praktijkruiimte telde twee deuren). Toen riepen we allebei om hulp. De man schreeuwde heel hard. Toen kwamen anderen ons ter hulp gesneld, gelukkig. Hij werd onmiddellijk afgevoerd en uit het ziekenhuis gezet."

Kort na dit voorval werd ik gebeld door iemand van de raad van bestuur. Die vroeg of ik aangifte wou doen. Toen ik weer wat bekomen was, trok ik naar het politiebureau met de patiënteninfo die ik uiteraard wel tot mijn beschikking had. Bleek dat hij bij een check bij de politie bij hen bekend was. Ik herkende zijn foto in hun databank. Men vertelde me dat hij de week voordien was vrijgelaten, nadat hij gezeten had voor moord. Daarna heb ik wel last gehad van dat voorval. Ik werd voor een zekere periode ook steeds geëscorteerd van mijn werk naar huis en omgekeerd."

De meeste bedreigingen mogen dan verbaal zijn, 11% van de deelnemers aan een recent onderzoek van de KNMG had al te maken gehad met doodsbedreigingen.

Met 7 ziekenhuizen liep onlangs een werkbelevingsonderzoek waarin een  uitgebreid deel over agressie. Meer dan de helft werd er ooit mee geconfronteerd in het ziekenhuis, waarbij meer agressie voorkomt in ziekenhuizen in de randstad en grote stad. Tegen meer vrouwen dan mannen ook. "De maatschappij is veranderd, de  drempel naar agressie is verlaagd. Het bederft het werkplezier maar werkt ook door op je privéleven: je neemt je werk mee naar huis", getuigt dr. Van Stijn. "Poliklinische behandelkamers zijn vaak ook niet zo ingericht dat arts het kortst bij de deur zit." Misschien moet men daarover beter nadenken bij architecturale plannen.

De hele podcast kunt u hier beluisteren.