Vanaf volgende week kunnen zorgverleners en mensen die onbeschermd hoog-risicocontact hebben gehad met een besmette persoon, zich in een van de negen referentiecentra laten vaccineren tegen apenpokken. Idealiter vindt deze vaccinatie plaats binnen 4 dagen na contact. Dat laat het kabinet Vandenbroucke weten.

Mensen die niet tegen klassieke pokken zijn ingeënt, moeten twee doses met een tussenpoos van ten minste 28 dagen krijgen. "Mensen die denken voor vaccinatie in aanmerking te komen, wordt geadviseerd contact op te nemen met hun huisarts of specialist, die met het verwijzingscentrum zal bespreken of zij in aanmerking komen. Wegens het beperkte aantal vaccins en de huidige onzekerheid over bijkomende leveringen, zal deze vaccinatie onder strikte voorwaarden worden uitgevoerd", aldus minister Frank Vandenbroucke.

Levering van Europees vaccin tegen apenpokken aan België
België beschikte reeds over 200 doses Imvanex van het Deense bedrijf Bavarian Nordic. Het vaccin is in de EU toegelaten voor gebruik tegen klassieke pokken, maar het kan ook worden gebruikt tegen apenpokken. Er zijn ook 3040 doses Jynneos-vaccin, de Amerikaanse versie van Imvanex-vaccin, aan België geleverd.
De onlangs opgerichte Europese autoriteit voor noodrespons en paraatheid op gezondheidsgebied (HERA) heeft deze vaccins voor de EU aangekocht (110.000 doses). De eerste leveringen gaan richting landen met een relatief hoog aantal gevallen, waaronder Spanje, Duitsland, Portugal en België.

Wie kan worden gevaccineerd?
Vanwege het beperkte aantal vaccins en de huidige onzekerheid over de toekomstige leveringen, worden er strikte voorwaarden gesteld aan de vaccinatie. De volgende personen kunnen worden gevaccineerd
- gezondheidswerkers na onbeschermd hoog-risicocontact (bv. langdurig persoonlijk contact, wondcontact met lichaamsvloeistoffen van een besmette patiënt, blootstelling aan aërosolen)
- personen met verminderde immuniteit na hoog-risicocontact (zoals een besmet gezinslid of het delen van kleding, beddengoed of kookgerei met een patiënt met huiduitslag)
- mensen na contact met een zeer hoog risico (zoals seksueel contact, langdurig huid-op-huidcontact met een persoon met huiduitslag of een wond).

Het vaccin wordt idealiter binnen 4 dagen na blootstelling toegediend, in de bovenarm. In principe krijgen mensen die tegen de klassieke pokken zijn ingeënt geen nieuw vaccin, tenzij zij een stoornis van het immuunsysteem hebben.

Waar kunt u zich laten vaccineren?
De vaccins worden verdeeld over 9 referentiecentra in ons land. Wie denkt dat hij of zij een risicovol contact had, neemt best contact op met de huisarts of behandelend arts. In overleg met het referentiecentrum kan deze arts bepalen of het nuttig is dat die persoon ter plaatse, in het referentiecentrum, wordt gevaccineerd.

Zijn vaccins veilig?
De meest voorkomende bijwerkingen van de vaccins Imvanex en Jynneos (die bij meer dan een op de 10 mensen kunnen optreden) zijn hoofdpijn, misselijkheid, spierpijn, vermoeidheid en reacties op de injectieplaats (pijn, roodheid, zwelling, verharding en jeuk). Deze vaccins zullen waarschijnlijk minder bijwerkingen veroorzaken dan de traditionele pokkenvaccins.

Hoe effectief zijn de vaccins?
Uit studies is gebleken dat de concentratie beschermende antilichamen na vaccinatie met Imvanex/Jynneos minstens even hoog is als met een traditioneel pokkenvaccin. Het is nog niet bekend hoe lang de bescherming duurt.

168 gevallen van apenpokken in België
Sinds begin mei 2022 zijn er in België en in het buitenland gevallen van apenpokken gemeld, zonder enig verband met een reis naar West- of Centraal-Afrika, de regio waar dit virus vaak circuleert. Op 5 juli meldde Sciensano 168 bevestigde gevallen in België: 92 gevallen in Vlaanderen, 64 gevallen in Brussel en 13 gevallen in Wallonië. Het zijn allemaal mannen tussen de 20 en 62 jaar oud.
Apenpokken veroorzaakt gewoonlijk koorts en karakteristieke huidletsels, die lijken op die van waterpokken. De laesies kunnen overal op het lichaam verschijnen, ook in het gezicht en op de handpalmen. De meeste gevallen zijn mild en veroorzaken geen ernstige ziekte bij gezonde volwassenen. De symptomen verdwijnen gewoonlijk spontaan binnen twee tot vier weken.

> Advies Hoge Gezondheidsraad booster covid-19 herfst/winter