Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) heeft een onderzoek gevoerd naar de stand van zaken van geïntegreerde zorg in ons land. Het formuleert drie prioriteiten om de geïntegreerde zorg uit te werken: een duidelijk politiek akkoord, het definiëren van de territoria en de hervorming van de financiering van de zorg.
De vergrijzing en toename in het aantal personen met een chronische ziekte stelt ons gezondheidszorgsysteem voor uitdagingen. De huidige organisatie van onze zorg is voornamelijk gebaseerd op de aanpak van acute ziekten, maar het zwaartepunt moet geleidelijk aan verschuiven naar zorg die meer rekening houdt met de persoon in zijn totaliteit en zijn doelstellingen op lange termijn. "Geïntegreerde zorg" wordt vaak gezien als een manier om deze transitie te maken.
In België lopen er hierover al verschillende initiatieven, zowel op federaal niveau als op het niveau van de deelstaten, maar de actoren op het terrein hebben de indruk dat deze nog niet voldoende gecoördineerd worden. Het nieuw Interfederaal Plan voor Geïntegreerde zorg, gepland voor begin 2024, zou hierin een belangrijke stap kunnen zijn. Volgens het KCE, dat de vorderingen rond geïntegreerde zorg heeft geanalyseerd, is een grondige coördinatie nodig van alle actoren binnen de gezondheidszorg maar ook de sociale en de welzijnssector.
Drie prioriteiten
Op basis van het consultatieproces werden er drie prioriteiten geïdentificeerd. Ten eerste is het noodzakelijk om een duidelijk beleidskader te definiëren. De stakeholders pleiten voor een interfederale samenwerkingsovereenkomst waarin alle beleidsniveaus hun verschillende initiatieven coördineren en de hervormingen en andere initiatieven die ze willen doorvoeren definiëren. Het Interfederaal Plan voor Geïntegreerde zorg moet dienen als motor voor de transitie naar een meer geïntegreerde aanpak van de zorg, een transitie die zowel door de diverse bevoegde overheden als het brede zorg- en welzijnslandschap gedragen wordt.
Daarnaast moet de zorg georganiseerd worden in geografische zones. Er moet een multidisciplinair netwerk rond de patiënt worden gevormd met actoren uit preventieve, somatische en geestelijke gezondheidszorg, maar ook uit de sociale sector en de sector van de gezins- en familiehulp. De noodzaak aan een gezamenlijk elektronisch patiëntendossier dringt zich dan ook op.
De derde prioriteit is de hervorming van het huidige financieringssysteem, dat hoofdzakelijk gebaseerd is op volume (vergoeding per prestatie). Hoewel de verschuiving naar (meer) geïntegreerde zorg in theorie op lange termijn tot een return on investment zou kunnen leiden, is het een illusie te denken dat de uitvoering van meer inzet op multidisciplinariteit, ondersteuning eerste lijn, financiële hervormingen op korte termijn budgetneutraal zal zijn. De onderzoekers benadrukken zelfs dat een belangrijke initiële investering waarschijnlijk nodig zal zijn.
Minister Vandenbroucke spreekt zich in een interview in MediSfeer en De Specialist in dezelfde zin uit.
