In een dinsdag gepubliceerd rapport constateert het Franse Rekenhof dat er sinds 2015 "ernstige tekortkomingen", waaronder "mishandeling", zijn vastgesteld in zestig instellingen in België die zorg bieden aan Franse mensen met een handicap. Het Rekenhof roept op tot betere controles.

Het Franse Rekenhof raadpleegde 150 inspectierapporten en merkt op dat er sinds 2015 "ernstige tekortkomingen zijn vastgesteld in meer dan zestig inrichtingen". Er is sprake van "fysieke of verbale mishandeling, het onthouden van voedsel als straf, gebrek aan zorg met soms de dood tot gevolg, bedorven voedsel, rantsoenering van maaltijden, slecht onderhouden of vervallen gebouwen" en financiële fraude.

Gespecialiseerde instellingen in Wallonië nemen al tientallen jaren Fransen op en hun aantal stijgt gestaag: volgens het Franse Rekenhof worden er nu ongeveer 8.200 Fransen opgenomen (7.000 volwassenen en 1.200 kinderen). Wallonië neemt vooral "complexe gevallen" op waarvoor in Frankrijk geen oplossing bestaat. Het gaat dan om mensen die uit psychiatrische ziekenhuizen komen, jongeren die geen plaats kunnen vinden in instellingen voor volwassenen wanneer ze meerderjarig zijn of mensen die uit hun centrum worden geweerd omwille van gedragsproblemen.

Het feit dat er voor deze mensen geen plaats is in hun thuisland, illustreert "de tekortkomingen van het Franse aanbod", stelt het Rekenhof. De zorg voor hen in België kost de Franse sociale zekerheid en de departementen naar schatting 500 miljoen euro per jaar. De oprichting van voorzieningen in België met financiële steun van Frankrijk heeft nieuwe ondernemers aangetrokken, "van wie sommigen soms ver afstaan van het medisch-sociale terrein", klinkt het.

In een reactie zegt AFrESHEB, de organisatie voor Fransen met een handicap in België, dat het rapport "te veel de nadruk legt op de disfuncties" terwijl de Belgische aanpak "efficiënter en zorgzamer" is dan het Franse systeem. "Er zijn tekortkomingen geweest in België, maar de normen zijn aangepast en de autoriteiten hebben instellingen gesloten. Er zijn meer controles in België dan in Frankrijk", zegt voorzitster Isabelle Resplendino.

"Het Belgische systeem zet in op het educatieve, terwijl die complexe gevallen in Frankrijk in psychiatrische ziekenhuizen verblijven, onder medicatie of gefixeerd", zegt Resplendino.