De Waalse regering en de regering van de Franse gemeenschap hebben in Namen hun begroting voor 2025 voorgesteld. "Het gaat om transparante en verantwoordelijke begrotingen die het vertrouwen behouden in wat er publiek voorgesteld is", zo zei Waals minister-president Adrien Dolimont (MR). "Redelijke en voorzichtige begrotingen die hervormen zonder drastisch te veranderen, die de essentiële zaken behouden en onze verantwoordelijkheidszin tonen", zo vulde Elisabeth Degryse (Les Engagés) namens de gemeenschapsregering aan.

Na het snelle regeerakkoord, dat al op 11 juli werd voorgesteld, is er nu ook een begrotingsakkoord. Regeringspartijen MR en Les Engagés hebben tijdens hun eerste begrotingsconclaaf afgesproken om in 2025 "ongeziene" besparingen door te voeren. Het gaat om een besparing van 268 miljoen euro, zonder dat er nieuwe belastingen worden ingevoerd. "We hebben gewerkt aan een bezuinigingstraject en aan het afremmen van de uitgaven", aldus Dolimont. 

Begin 2025 komt het bruto te financieren saldo voor het gewest uit op -2,9 miljard euro, met 21,7 miljard euro aan uitgaven en 18,8 miljard euro aan ontvangsten. Het ESR-saldo (Europese standaard, red.) komt uit op -2,287 miljard euro tegenover -2,209 miljard euro een jaar eerder. 

Stabiliseren

De Franse gemeenschap van haar kant heeft zichzelf tot het einde van de legislatuur de tijd gegeven om het tekort te stabiliseren en nog eens vijf jaar om de begroting in evenwicht te krijgen, zegt minister-president Degryse. In een eerste stap zal voor 110 miljoen euro bespaard worden in 2025, zonder daarbij te raken aan de verloning van de leerkrachten, en daarnaast zal er 30 miljoen euro gaan naar nieuw beleid. 

"We nemen onze verantwoordelijkheid en we vermijden te zware bezuinigingen. Terwijl  sommigen al wekenlang bezig zijn met het aanwakkeren van de angst in verschillende sectoren, kan de regering iedereen geruststellen door aan te kondigen dat we niet raken aan de verloning van het onderwijzend personeel, dat we werken aan kwaliteitsvolle openbare diensten, dat we het verenigingsleven ondersteunen en dat we belangrijke investeringen doen om de klimaattransitie te garanderen", aldus Degryse. 

Om tot de voorgestelde besparingen te komen, moet de hele publieke sfeer bijdragen, al "worden bepaalde essentiële sectoren gespaard", waarschuwde Dolimont. "Het is niet de bedoeling beleid of dienstverlening af te schaffen, maar wel om de manier van werken aan te passen door methodes te veranderen en vooral door de resultaten van ons openbaar beleid te evalueren. Iedereen zal die verandering moeten aanvaarden, nieuwe werkmethoden voorstellen om de efficiëntie van de uitgaven op te krikken."

De budgetten van de kabinetten en de diensten van de twee regeringen gaan met 6 miljoen euro naar omlaag. De indexering van het gemeentefonds blijft behouden, maar de extra verhoging met 1 procent gaat op de schop. Dat moet een besparing met 15,6 miljoen euro mogelijk maken. De economische steun gaat met 15 miljoen euro omlaag. Het is de bedoeling dat de middelen hericht worden ingezet voor projecten en initiatieven die het meeste impact hebben, legde Economieminister Pierre-Yves Jeholet (MR) uit.

Hij had ook voorgesteld de middelen die elk jaar via kredieten en participaties worden toegekend aan Wallonie Entreprendre - een agentschap dat het ondernemerschap moet ondersteunen - met 45 miljoen euro te verminderen. Daarnaast bespaart de Waalse regering 13,5 miljoen euro door de bevriezing van de APE-subsidies - die worden toegepast als tewerkstellingsmaatregel - behalve voor de non-profit. Daarnaast kwam de regering een moratorium overeen op de financiering voor het infrastructuurplan van de afvalintercommunales, goed voor een besparing van 8 miljoen euro.

Rationalisering administraties, gezondheidspromotie

Nog een maatregel die al weken in de pipeline zat, was de rationalisering van de administraties. Zo komt er een einde aan de automatische vervanging bij pensionering en het niet vernieuwen van bepaalde contracten van bepaalde duur. "Het conclaaf voorziet geen enkel ontslag van ambtenaren", merkte bevoegd minister Jacqueline Galant (MR) op.

Naast die besparingen gaan er ook middelen naar nieuw beleid. Zo gaat 250 miljoen euro naar de verlaging van de registratierechten naar 3 procent en wordt 84 miljoen euro extra voorzien van 2025 tot 2029 voor een nieuw investeringsplan voor bouwconstructies. Het Waals agentschap voor Levenskwaliteit krijgt 80 in plaats van 40 miljoen euro voor zijn plan voor gezondheidspromotie. Extra steun gaat ook naar burgers die getroffen zijn door de PFAS-crisis. Voorts kunnen veehouders die getroffen zijn door het blauwtongvirus rekenen op 17,5 miljoen euro. Naar de renovatie van crèches gaat 7 miljoen euro.

De regering maakt ook dit jaar 63 miljoen euro en volgend jaar 10 miljoen euro vrij voor het Waals agentschap voor sociaal krediet. De gemeenten en provincies krijgen de 160,7 miljoen euro waar ze al twee jaar op wachten aan fiscale compensatie die waren vooropgesteld in het Marshallplan, terwijl de provincies meer bijdragen aan de financiering van de hulpverleningszones.